در مورد عقیقه و زمان آن در کتب فقهی مسائلی مطرح و برای آن شرایطی ذکر نمودهاند که مهمترین آنها بدین قرار است؛
هفت روز که از تولد کودک میگذرد، موی کودک را میتراشند و گوسفندی برای او ذبح کرده و عقیقه میکنند. این اولین زمان مشخصی است که در روایات برای عقیقه ذکر شده است، هر چند فقط مخصوص هفت روزهگی نوزاد نیست. در ادامه، زمان مناسب برای عقیقه کردن را بررسی میکنیم:
1.بهتر است عقیقه در روز هفتم ولادت باشد: «اَلْعَقیِقَةُ یَوْمَ السّابِعِ».
2.هرزمان که میتوانید عقیقه کنید.
مستحب است کسی که بعد از تولد برای او عقیقه نشده، هرگاه توانست خودش انجام دهد، هر چند در سنین پیری باشد. در روایات آمده است، پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بعد از آنکه به مقام نبوّت رسیدند، از طرف خود عقیقه انجام دادند. و در صورتی که خود نیز عقیقه نکند، مستحب است پس از مرگش قربانی کنند.
چند سوال درباره زمان عقیقه
اگر خانوادهای موفق نشدند در روز هفتم تولد فرزندشان عقیقه کنند، آیا میتوانند این کار را عقب بیندازند و با تاخیر انجام دهند؟
پاسخ :
بله. درمجموع عقیقه کردن حد و مرزی از لحاظ زمانی ندارد. یعنی اگر برای نوزادی عقیقه نشد، بهتر است تا قبل از رسیدن او به سن بلوغ این کار انجام شود. اگر این هم ممکن نبود، خوب است که بعد از بلوغ، خود فرد برای خودش عقیقه کند. حتی در روایات سفارش شده که خوب است برای اموات و مردگان خود نیز عقیقه کنید.
با این وجود، به چه دلیل این اندازه تأکید شده که عقیقه در روز هفتم انجام شود؟
پاسخ:
عقیقه کردن در هفتمین روز تولد از جمله مستحبات تاکید شده است. همان طور که رسول خدا صلیالله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام این سنت را داشتهاند. اما اگر عقیقه کردن با داشتن عذر و حتی بدون عذر موجه در روز هفتم تولد انجام نشد، مستحب بودن این کار از بین نمیرود.
